Turystyka CT LGD - Święta
close
Strona korzysta z cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookies w Twojej przeglądarce.
Dostępne pliki gpx:
ślad GPS Gajewo-Drawsko | ślad GPS Stare Osieczno-Łokacz | ślad GPS Ujście -Gajewo | ślad GPS Miała I |
(Pliki *.gpx pobrano: 233865 razy)


POLECAMY profil:






Święta

Święta to jedna z największych wsi na terenie gminy Złotów. Zbudowana jest na planie ulicówki z licznymi wybudowaniami, znana od 1440 r., należała do dóbr złotowskich. Do 1725 r. zamieszkiwali ją tylko Polacy. W czasie wojen szwedzkich w latach 1700-1721 wioska została prawie cała spalona, a ludność wytępiona. Następnie w latach 1709-1711 w czasie epidemii dżumy wymarło tak wielu ludzi, że właściciele Złotowa, do których wieś należała, sprowadzili osadników niemieckich i ustanowiono dla nich niemieckiego sołtysa. Prawnie zatem w II poł. XVIII w. Święta składała się z dwóch wsi: polskiej i niemieckiej, a każda z nich miała odrębnego sołtysa. W 1865 r. powstała Ochotnicza Straż Pożarna, a pod koniec XIX w. mleczarnia, dwie cegielnie, kaszarnia i murowany wiatrak holender (1902 r.) W centrum wsi funkcjonuje kuźnia z pocz. XX w. Zachowały się tu chałupy szachulcowe, jedna z 1790 r. oraz dwie kapliczki. W 1929 r. otwarto szkołę polską, której kierownikiem był Stanisław Kierzek, a jednym z nauczycieli Józef Horst, który zginął z rąk hitlerowskich. Z tej wsi pochodzi rodzina działaczy polonijnych: Jan, Władysław oraz Izydor Maćkowiczowie. W centrum wsi stoi drewniany budynek, obecnie plebania, który w latach 30-tych był darem polonii amerykańskiej dla Polaków i tam mieściła się szkoła polska i mieszkanie dla nauczyciela. Przy drodze do Wąsosza wznosi się Góra Żydowska. Według tradycji w czasach pogańskich znajdował się tu ,,święty gaj” – miejsce kultu religijnego, gdzie składano bogom ofiary. Ponoć stąd właśnie wywodzi się nazwa wsi.
Chałupy szachulcowe najstarsza(koniec XVIII w.) z podcieniem narożnym uchodzi za najstarszy obiekt architektury chłopskiej tego typu na ziemi złotowskiej.

Legenda Czary we wsi Święta”
 Dawno temu w Świętej mieszkał Michał Rzechtała, bogaty gospodarz, który miał jedną córkę. Bardzo ją kochał i stroił w piękne szaty. Z każdego targu przywoził jej nową suknię, pas, zapinki czy korale. Tak więc Ewa Rzechtałówna stała się najpiękniejszą i najbogatszą panną we wsi. Wielu chłopców się za nią oglądało, ale ona na nich nie zwracała uwagi. Chodziła na spacery do starej wierzby i słuchała śpiewu ptaków. 
 Pewnego razu ojciec przywiózł jej wyjątkowo ładną suknię, niebieską z białym kołnierzykiem. Wszyscy podziwiali ją w kościele: dziewczęta z zazdrością, a chłopcy z zachwytem. Szczególnie ubogi Maciek Luczyna, który się w niej zakochał. Poprosił on mamę, aby wysłała do niej swatkę, bo dnia bez Ewy nie przeżyje. Niestety, sąsiadka-swatka wróciła od Rzechtałów z odmową. Na drugi dzień chłopak powiesił się w stodole. Matka jego z rozpaczy oskarżyła Ewę o czary. Przytaknęły jej także inne kobiety ze wsi. Wyliczono bogactwo Rzechtałów, które ich zdaniem wynikało z konszachtów ze złymi siłami. Posądzenia doszły do Urzędu Kraińskiego i rozpoczęto dochodzenie. Rzechtała, gdy się o tym dowiedział, zapłacił ludziom, żeby wystąpili przeciwko tym, którzy jego córkę oskarżali. Wtedy okazało się, że w spokojnej wsi Święta wiele rodzin nocami jakieś czary odprawia, a nawet kobiety na miotłach przy pełni księżyca latają w tajemne miejsca. Urząd zakończył proces przepędzeniem wielu rodzin za uprawianie czarów. Musiały one się wynieść ze wsi, pozostawiając majątek na własność dziedzica Działyńskiego.

 

Zdjęcia: nr 1 i 2 – Widok na wieś

 

3 – Kuźnia z XIX w.

 

4 i 5 – Domy szachulcowe z XIX w.

 

6  - Chałupa szachulcowa z 1790 r.

 

7 – Drewniany budynek szkoły polskiej – dar polonii amerykańskiej

 

8 – Wiatrak holender z 1902 r.

 

9 – Kolumna cmentarna z pocz. XX w.

 

10 – Kapliczka z pocz. XX w.

 

 

 

wstecz