Runowo

Wieś otrzymała przywilej sołtysi od Jana Czarnkowskiego w dniu 16.10.1611 r. Pierwszy sołtys zwał się Matthias Sahr, takie nazwisko widnieje na dokumencie z 1619 r.

W 1772 r.–włączony do Netzedistrikt

Od 1815 r. w granicach  Wielkie Księstwo Poznańskie

Od 1818 r. w powiecie czarnkowskim; nazwe zniemczono na Ruhnow a w 1828 r. na Runau.

Separacja przyniosła komasację ziemi i powiększenie gospodarstw, wiele z nich dostało także kawałek lasu. Powstały wybudowania –w Steinort -12 zagr?d, w Kienwerder – 5, w pobliżu drogi G?rnickiej -6.

Droga do stacji Siedlisko została wybrukowana w 1909 r.

W 1912 r. wybudowano szosę do Trzcianki i Gajewa, co ułatwiło dostęp do miasta i łąk noteckich. Po I wojnie doprowadzono elektryczność, co pozwoliło na wprowadzenie nowoczesnych maszyn w rolnictwie .Spadło jednak zapotrzebowanie na siłę roboczą i emigracja do miast przybrała na sile. Trwała ona zresztą od upadku tkactwa. W okresie 1871-1930 wieś straciła 100 mieszkańc?w.

Struktura własności ziemskiej : 4 posiadaczy z majątkiem o powierzchni  100-172 ha,3 gospodarstwa z więcej jak 50 ha,7 gospodarstw z więcej niż 25 ha. Posiadacze dw?ch koni mieli około 20 ha, jednego konia mniej niż 10 ha,13 gospodarstw mniej niż 3 ha,7 w og?le bez ziemi.

Pierwszy dom modlitwy powstał zaraz po założeniu wsi,; raport kościelny z 1641 r. wspomina opiekuna szkoły. W 1771 r. budowa nowego kościoła, poświęconego w 1 dniu adwentu. W latach 1821-1826 dobudowano wieżę i emporę ,jak r?wnież dzwonnicę.

W 1867 r. budowa szkoły z 2 izbami lekcyjnymi i 2 mieszkaniami. Drugiego nauczyciela zatrudniono dopiero w 1873.

26 stycznia 1945 r. na południowym skraju wsi walka z Rosjanami, podczas kt?rej spalono czołg. 1/3 wsi   spłonęła. Mieszkańcy się nie ewakuowali. Liczba ofiar 45 os?b łącznie z uciekinierami z Radosiewu, Gajewa i innych wsi oraz poległymi  niemieckimi żołnierzami. Liczba wywiezionych jest nieznana, jeden z nich powr?cił z Archangielska.