Podróżna

PODRÓŻNA to wieś leżąca 8 km na południe od Krajenki i 8km na północ od miejscowości Wysoka, nieopodal zachodniego krańca rynny jeziora Sławianowskiego. Liczy 485 mieszkańców i sto domów.
Pierwszy raz jest wzmiankowana w źródłach z 1468 r. Należała do klucza krajeńskiego. W XII w. na tym terenie powstał folwark oraz młyn o dwóch kołach. Podróżna, leżąc na pograniczu powiatu złotowskiego, silnie była powiązana z Poznańskiem. Przed 1919 rokiem miała charakter wybitnie polski. W ciągu wieków zmienili się jej właściciele. W pierwszej połowie XVIII wieku weszła w skład dóbr Fryderyka Wilhelma III. Ostatnim jej właścicielem był książę pruski Leopold Hohenzollern. To on po zakończeniu I wojny światowej skutecznie zabiegał o to, żeby jego majątki ziemskie znalazły się w granicach państwa niemieckiego. Mieszkańcy Podróżnej (w większości Polacy) nigdy nie pogodzili się z postanowieniami Traktatu Wersalskiego. Wielu gospodarzy wyjechało stąd do Polski, robotników polskich pozbawiono pracy i sprowadzono tu Niemców. Najbardziej odważni próbowali interweniować w sprawie zmiany granic w Międzynarodowej Komisji Granicznej. Niestety, bezskutecznie. W okresie międzywojennym Podróżna zasłynęła z oporu przeciwko germanizacji i kultywowania polskich tradycji narodowych. Dorośli należeli do Towarzystwa Ludowego i Związku Polaków w Niemczech, młodzież do Polsko-Katolickiego Towarzystwa Młodzieży. Działał tu chór "Dzwon", funkcjonowało polskie przedszkole, a w 1929 roku powstała polska szkoła. Imię jej pierwszego nauczyciela, Pawła Grzendy, nosi tutejsza obecnie 3-klasowa szkoła. Podróżna miała nawet polskiego sołtysa, Edmunda Kurkowskiego.
Podróżna jest wsią bardzo zadbaną i zintegrowaną. Działa tu  Koło Gospody Wiejskich oraz Ochotnicza Straż Pożarna.
Z dawnych lat zachowała się tu część zabudowań dworskich, w których mieści się kaplica pw św. Michała. Znajdują się w niej tablice z wypisanymi nazwiskami osób, które zginęły w czasie pierwszej wojny światowej. Z Podróżnej wywodził się profesor Władysław Brzeziński (jego imię nosi Gimnazjum w Krajance) - językoznawca i autor ,,Słownika gwary wsi Podróżna”.
Istnieje tu aż 30 gospodarstw rolnych. Największe – ponad 700 ha - posiada rodzina Kaliskich. Dużo mieszkańców utrzymuje się również z pracy poza rolnictwem. Nowym zjawiskiem są wyjazdy do pracy za granicę. Średnio przebywa tam 30 osób, ale mało kto decyduje się na wyjazd „na stałe”.

Opisy zdjęć:
061. – Podróżna. Widok na garaż wozu strażackiego OSP.
062 – Podróżna. 3-klasowa Szkoła Podstawowa
065 – Podróżna. Dom Władysława Brzezińskiego
066 – Podróżna. Dzwonnica obok kaplicy pw. św. Michała
07642 – Podróżna. Pamiątkowa tablica na domu Władysława Brzezińskiego
07647 – Podróżna. Kaplica pw. św. Michała
07648 – Podróżna. Kaplica pw. św. Michała
07656 – Podróżna. Widok na drogę w kierunku Śmiardowa