Kocień Wielki

KocieńWielki –

Według  źr?deł kościelnych jest to wieś sołtysia założona w 1611 r. Przywilej wystawiony przez Zofię Czarnkowską niestety zaginął.

W 1614 r.  ww. nadała Mathiasowi Redmann przywilej założenia karczmy. Wyposażyła go 1 i 2/3 łanaziemii ornej w zamian żądając rocznego czynszu w wysokości 10 gulden?w a także 2 gęsi,10 kur i 30 jaj tak jak od pozostałych chłop?w. Karczmarz miał obowiązek zaopatrywać się w piwo w browarze pańskim w Żelichowie lub Wieleniu, jednak w sytuacjach krytycznych miał prawo warzyć je z własnego jęczmienia. Karczma leżała prawdopodobnie nad rzeką a jej właściciel zobowiązany był do 2 podw?d rocznie do Szczecina.

W 1631 r.  wieś miała 29 dom?w. W 1653 r. sołtysem był  Paul Jeske, kt?ry posiadał niezwyczajnie duża rolę 2 i 2/3 łanai zobowiązany był do 4 podw?d rocznie do Szczecina ( „ z parą koni”).Karczmarz zwał się Messerschmidt. Przejął zobowiązania swego poprzednika ,uwolnił się jednak od podw?d poprzez wykup w kwocie 20 gulden?w rocznie .We wsi było jeszcze 6 gospodarzy z pełnym łanem , 6 gospodarzy z połową łana ,4 zagrodnik?w i 2 pasterzy .Pastor posiadał także 1 łan.

W 1677 r. nastąpiło  odnowienie przywileju sołtysiego a wraz z nim wieś uzyskała zezwolenie na poł?w ryb w J. Strutzkersee koło Dzierżązna Wielkiego..

W 1773 r.  wszyscy mieszkańcy określani jako ewangelicy. Wymienia się 2 sołtys?w ( z 1 łanem  każdy) i 2 karczmarzy. Po raz pierwszy pojawia się wzmianka o 3 wolnych chłopach, poza tym 11 chłop?w służebnych,1 dziedziczny zagrodnik , 2 puste zagrody, i 1 łan pastora. Pozostali mieszkańcy to nauczyciel,13 czynszownik?w i 4 żebrak?w. Razem 271 os?b na powierzchni 576 ha, z czego duża część to pastwiska.

W latach 1773-1820 wielu chłop?w służebnych powiększyło swoje gospodarstwa poprzez zakup ziemi. Podczas separacji po 1830 r.  musieli odstąpić niewielkie części swojej ziemi do utworzenia wsi Minettenruh (obecnie Usypisko). Pomimo tego w 1920 r. we wsi było dużo chłop?w z duża ilością ziemi.

W 1939 r.  było 25 chłop?w z 2-ma  i więcej koni i 18 chłop?w z 1 koniem. Do gminy zaliczano w?wczas Kottener Vorwerk na zach?d od drogi do Dzierżązna ,należący do hrabiego  ,mieszkało w nim 2 rodziny.

W 1864 r. było  511 mieszkańc?w; w 1871r.  -539 mieszkańc?w ;w 1930 – 399 mieszkańc?w na 1453,3 ha.

Data powstania pierwszego kościoła nie jest dokładnie znana, prawdopodobnie było to około 1620 r. Budowa drugiego kościoła rozpoczęła się w 1844r. Była to budowla  szachulcowa z wypełnieniem ceglanym. Do parafii należały Kuźniczka, Folsztyn, Usypisko ,Kocień Mały i Kottenbruch. We wsi pracowało wielu pracowitych pastor?w jak np. Christoph Hanisch, kt?ry połączył „parochia kottenensis”  w latach 1714-1745,zanim przeszedł do Wielenia. Pastor Richard Wegner pracował od 1890 r. nad historią ziem nadnoteckich, nieukończoną z powodu śmierci. Jego następca -  pastor Grossert znany jest z książki „Evangelium Und Deutschtum im Filehner Gebiet”. Gmina kościelna posiadała 73 ha ziemi.

 Zabytkowy kości?ł ewangelicki obecnie katolicki pw. Św.Anny z 1844 r.

Najstarsza znana szkoła wybudowana została w 1840 r.  jako szachulcowa ,w 1880 r.  zastąpiona budynkiem murowanym. W  1913 r. w miejsce niej zbudowano nowy obiekt z 2 izbami lekcyjnymi i 2 mieszkaniami nauczycieli.

Podczas wejścia Rosjan w 1945 r.  nie było początkowo ofiar, ale p?źniej zabito 4 osoby.3 mężczyzn wywieziono bez śladu, spalono 2 domy mieszkalne.