Huta Szklana

Huta Szklana

Wieś w gminie Wieleń, nad rzeką Człopicą.

Zabytkowy kości?ł z 1774 r. 

Początki sięgają 1708 r. kiedy Johann Georg Brocks z Czech przywędrował w te strony. W 1709 r. założył  hutę szkła.

W 1716 r. Komisarz d?br wieleńskich Franz Budde wydał zarządzenie w sprawie założenia wsi olenderskiej Glashutte. Przywilej nie został wystawiony. Każdy osadnik miał dostać kawałek ziemi nad Selchower Fliess - około 7,5 ha na osadnika .Za każdą parcelę trzeba było zapłacić 90 tynf?w w 2 ratach. Po 3 latach wolnych roczny czynsz wynosił 20 tynf?w. O wysokości danin na rzecz dworu brak wzmianek, ale w rzeczywistości były one wymagane.

Za Piotra Sapiehy w latach 1741-1766 powiększyła się powierzchnia gminy dzięki sprzedaży pastwisk i mokradeł. Nazwiska kupc?w widnieją w dokumentach .Z ich potomk?w w 1939 r. mieszkali we wsi jeszcze: Mittelstadt, Anklam, Fliegner ,Krueger, Stubbe, Schievelbein i Blaesing.

W 1775r. we wsi  nie było jeszcze żadnych wolnych chłop?w, wszyscy byli służebni.22 z nich miało ¼ dużego łana (60 polskich m?rg),19 z nich 1/8 a 2 z nich jeszcze mniejsze powierzchnie. Razem było to 518 ha. Huta szkła nie jest już wspomniana ,musiała więc zniknąć wcześniej.

Po 1830 r. powierzchnia gminy podwoiła się ,powstały dobrze prosperujące gospodarstwa. Chłopi stali się właścicielami ziemi i nie musieli służyć u pana. Dzięki ich  pracy powstały urodzajne łąki ,rozwinęła się hodowla bydła, założono mleczarnię.

1939 r. - było 36 chłop?w z 2 końmi i 16 z jednym koniem .Największe gospodarstwo miało 40 ha, średnia powierzchnia gospodarstwa to 20 ha. Mieszkało we wsi  554 osoby na 1086,5 ha. Wieś przed wojną słynęła z wesołych nazw miejscowych : było tu Himmelreich (kr?lestwo niebieskie) , russland(Rosja)  i schabernack (psikus)..

Ponieważ wieś powstała w czasach kontrreformacji ,protestanci nie dostali przywileju na budowę kościoła. Uczęszczali  na nabożeństwa do Dębog?ry lub Herburtowa. W 1774 r. wybudowali własny kości?ł bez wieży i ozd?b. Obsługiwał go pastor z Dębog?ry.

Szkoła z 1900 r. z czerwonej cegły z jedną izbą lekcyjną i 2 mieszkaniami dla nauczycieli .

We wsi czynny był przystanek kolejowy na linii Krzyż –Człopa-Wałcz .

W 1945 r.  z rąk Armii Czerwonej  zginęło 12 os?b (inni m?wią o 17).Spalono 4 domy. Potem zniszczono 1 dom i mleczarnię, młyn rozebrano.